foto: Aleksandar Milutinović
Begeč se nalazi na levoj obali Dunava, gde se nalazi i veliko aluvijalno jezero, Begečka jama u kojoj se pored ribe nalazi i staro selo, poplavljeno pre više od sto godina. Nalazi se na dvadesetak kilometara zapadno od Novog Sada, odmah iza Veternika i Futoga, a pre Gložana. U selu, po poslednjem popisu živi 3500 stanovnika, a vikendom i više jer su njegovi stanovnici usko povezani za Novi Sad, pa neki radnici, studenti, đaci , ali I novosadski zetovi i snajke iz ovog sela dođu na vikend u Begeč.
Begeč je poznat po svojoj česmi u centru sela, tačnije, arteškom bunaru sa svežom i pijaćom vodom koja teče u toku cele godine. Jedna legenda o česmi u centru Begeča kaže da devojka koja se napije vode na tom mestu, po pravilu postaje begečka snaja…
Kažu da naziv Begeč selo duguje “begačima”, ljudima koji su naselili selo polovinom XV veka, bežeći od “proklete Jerine, žene despota Đurađa Brankovića, koja je bila surova i zla prema graditeljima Smederevske tvrđave.
Begeč je poznat po dobrom krompiru i pre svega, šargarepi koja je postala brend zbog svog kvaliteta. Begeč ima i jednu Katku, koja zajedno sa mužem pravi pileće kobasice, “slatke” ili “ljute”, koje su pravi specijalitet. Probali smo, vrhunske su.
Poznat je po čardi “ Kod Braše” za koju kažu da je jedna od najboljih u Vojvodini i da je riblja čorba i ostali specijaliteti od ribe, “prste da poližeš”. (Iz prve ruke, mogu vam reći da nisu preterali).
Isto tako kad neko kaže – Begeč, mnogi pomisle i na skelu koja se nalazi pored sela i spaja bačku i sremsku stranu. Na drugoj strani izlazi se kraj Banoštora, malog sela u opštini Beočin.
Zdanje Vizić je još jedna stvar kojom se stanovnici Begeča ponose, jer je jedan od spomenika kulture i pod zaštitom je države. Imanje koje se prvi put pominje 1408. godine, a koje je bilo vlasništvo futoške vlastele, danas je u posedu porodice Kovačević. Imanje poseduje značajne zbirke umetničkih slika iz XVIII I XIX veka, veliku biblioteku od nekih 15 hiljada knjiga, veliku zbirku upotrebnih I dekorativnih predmeta od porculana, stakla i metala, kao veliku zbirku poljoprivrednih i zanatskih alatki.
Park prirode “ Begečka jama” sе nаlаzi nа lеvој оbаli Dunаvа kоd Bеgеča i оbuhvаtа plаvnо pоdručје izmеđu Bаčkе Pаlаnkе i Nоvоg Sаdа dužini оd оkо 8 km. Bеgеčkа јаmа je јеzеrо kоје је pоvеzаnо sа rеkоm Dunаv prеkо kаnаlа , pa imа stаlnо prisustvо vоdе. Izuzеtnо је znаčајnо plоdištе vеćеg brоја vrstа dunаvskih ribа, kао i rеprоduktivni cеntаr vоdоzеmаcа širеg pоdručја.
Priča se da nekada davno na malom proplanku, tik pored Dunava, u prelepoj rečnoj šumi, za vreme najezde Turaka osvajačke ruke porušile su od Ugarskog kralja Bele trećeg sagradjenu crkvu, te su na njenom mestu podigli selo za svoje begove. Prema toj legendi, veliki i moćni Dunav je pobesneo, i preplavio je čitav prostor starog Begeča. I ova panonska Atlantida lagano je potonula u mulj. Vremešni meštani pecaroši još i danas tvrde da ponekad pri jakim sušama, kad vrelo letnje sunce i nizak vodostaj Dunava povuku vodene kapljice iz jezera, iz uzanog korita izranja sa pokidanim najlonima i udicama načičkani vrh potonulog i oronulog crkvenog tornja. Godine su prolazile, na nekoliko kilometara od starog mesta niklo je novo naselje Begeč, a i Dunav je potražio novi tok, ostavljajući iza sebe na 380 hektara staro korito. I nastala je Begečka jama.
A još jedna legenda koja možda najviše “populariše” Begeč je priča o “ begečkoj nani”. U njoj se kazuje kako je postojala Nana, ćerka siromašnog alasa, ali veliko spadalo I šeret , koja je stalno pravila neke marifetluke I zbijala šale sa svima. Jednom se ,dok je prala veš sa drugaricama, okliznula na kamenje i nestala u reci. Svi su mislili da je to još jedna Nanina šala. Ipak, nije to bila, nesretna devojka se udavila. Iako su je tražili nizvodno, njeno telo se pojavilo par dana kasnije, uzvodno, čak kod Bačke Palanke. Otad postoji izreka “Teraš uz očin, kao begečka Nana”.
U selu postoji pravoslavna crkva imena sv. Luke, sagrađena 1838. godine koja se trenutno obnavlja.
Jedan od ljudi koji je najviše proslavio selo je Vujadin Boškov, rođeni Begečanin, fudbaler Vojvodine i Sampdorije, kao i jugoslovenske reprezentacije za koju je odigrao 57 utakmica. Kao trener je možda imao i više uspeha. Trenirao je timove kao što su Roma, Sampdorija, Napoli i Real Madrid, između ostalih.
foto : Aleksandar Milutinović
Na kraju, ostaje mi da vas pozovem u Begeč, malo selo sa brojnim zanimljivostima, velikom istorijom I tradicijom i prepuno legendi. Ako fino zamolite nekog Begečana, a ja ih poznajem baš dosta i sve su to fini ljudi, možda vam ispričaju još koju…
Leave a Reply